مطالعه عوامل موثر بر انتشار دی‏اکسیدکربن در کشور (با رویکرد تحلیل تجزیه لاسپیرز اصلاح شده)

زمینه و هدف: اقدامات جاری در زمینه تثبیت و کاهش انتشار گازهای گل‏خانه‏ای به ویژه دی‏اکسیدکربن (CO2) در راستای دستیابی به توسعه پایدار در سطح قابل قبولی نبوده و تلاش بیشتری نیاز است. از این‏رو شناخت عوامل موثر بر انتشار CO2 جهت ارزیابی سیاست‏ها و راهبردها ضروری است. مقیاس فعالیت اقتصادی، ‏ تغییرات ساختاری، ضریب انتشار و شدت انرژی را می‏توان به عنوان مهم‏ترین عوامل مؤثر در نظر گرفت که البته با توجه به تفاوت میزان اثر گذاری‏ها در هریک از بخش‏ها، اقتصاد ایران به چهار بخش خانگی و تجاری، صنعت، حمل و نقل و کشاورزی تقسیم شدند و در دوره زمانی 1380-1391مورد بررسی قرار گرفتند‏.‏ روش بررسی: روش بررسی این مطالعه شیوه "تحلیل تجزیه لاسپیرز اصلاح شده" است. یافته ها: نتایج حاکی از آن است که در تمامی بخش‏های مورد بررسی اثر ساختار بیشترین نقش را در انتشار CO2 داشته است. بحث و نتیجه گیری: براساس نتایج به دست آمده، مثبت بودن اثر مقیاس بیان‏گر آن است که با شیوه کنونی صنعتی شدن کشور به علت مصرف بیشتر سوخت‏های فسیلی، افزایش انتشار CO2 امری اجتناب ناپذیر است‏. هم چنین اثر شدت انتشار به جزء در بخش حمل و نقل در سه بخش دیگر در تمام دوره مورد بررسی به سبب اهتمام مسئولان در راستای افزایش کارایی انرژی، بهبود کیفیت سوخت منفی می‏باشد ولی در بخش حمل و نقل رشد بیشتر میزان مصرف انرژی سبب خنثی شدن این سیاست‏ها و مثبت شدن اثر شده است. اجرای سیاست سهمیه‏بندی بنزین و هدف‏مندی یارانه‏ها را می‏توان از مهم ترین علل روند نامنظم اثر شدت انرژی در بخش‏ها دانست.